Interview accordée à la radio diocésaine Tomisa de Kikwit avec les amis Italiens

Publié le par Sébastien SASA

Ensemble avec Monseigneur Marie-Edouard Mununu, Willy Sasa et les Amis Italiens à Kikwit

Ensemble avec Monseigneur Marie-Edouard Mununu, Willy Sasa et les Amis Italiens à Kikwit

Radio Tomisa, Kikwit août 2007

Père Sébastien Sasa: Beto ikele na tata Nkuluntu Don Giorgio. Yandi ikele nkuluntu ya paroisse ya Mbundu Yezu na bwala Portici (diosezi ya Naples - Italie). Beto ikele na tata mumpe Don Marco. Yandi ikele tata Nkuluntu ya paroisse ya Santu Vito. Bo ikele kubingaka bwala na yandi Ercolano (diosezi ya Naples - Italie). Ye kumosi na beto, beto ikele na ba masoeurs tatu. Bo ikele ba masoeurs ya ndonga ya ba Missionnaires Catechistes ya Mbundu Yezu. Beto ikele na maman Joséphine (Giuseppina) yina ya vandaka kukwisa na beto. Kansi na mposo zole yayi imene kuluta, bo imene katuka kupona yandi bonso Mère Générale ya ndonga yayi. Yo yina yandi mpi ikele na beto. Kumosi na yandi, beto ikele na kilandi na yandi Masoeur maman Marcelline (Marcella) ya ikele na beto. Ye bo ikele mpi na leke na bo masoeur Silvi (Silvia). Yandi ikele mwana ya bwala Brésil, kansi ikele mpangi na beto ya kukatukaka na Afrika; bayina ya bo kutekaka na Amerika. Yandi imene kuvutuka diaka na ntoto ya ba nkaka na yandi. Ye na kulanda, beto ikele na ba mingnaga na beto zole. Kele na yina beno kumonaka na lumingu yina ya ntumbama, ba yina ya kubakaka lusilu, ba yina ya kusalaka nsiamisa. Beto ikele na munganga ya nkento Stefanie (Stefania) ya ikele na beto. Beto ikele mpi na munganga yina ya bakala Jean-Luc (Gianluca) ya ikele na beto. Ye beto ikele mpi na ba jeunes ya paroisse na beto ya imene kundima na kukwisa; mingi-mingi ba jeunes ya ke kulonguka ti jeune mosi ya ke kusalaka kisalu. Beto ikele na leke ne beto Darius (Dario) ya ke kulonguka mambu yayi ya nsila ya ba nsinga, mambu yayi ya kisalu ya beno ikele kusala. Yandi ikele kulonguka yo na radio. Ye beto ikele mpi na yina ya nkento kele bonso nde fiancée na yandi. Yandi mpi kuzolaka ve kuvutuka na nima: zina na yandi Laurette to ve Laura, yandi ikele na beto. Ye beto ikele mpi na jeune ya nkaka, zina na yandi Salvatore, yandi ikele yina ya kubakaka nsiamisa kumosi na lumingu na maman munganga ya nkento Stefanie ya ikele na beto. Yandi ikele muntu yayi ya ikele kusala kisalu ya kitoko, bonso ya ba plombiers. Yandi kuzaba yo mbote-mbote kibeni. Ye na kusukisa, beto ikele na Tata, ke papa ya ikele na bana, zina na yandi Antoine (Antonio). Yandi vandaka kusala kisalu na nzila ya train ya bwala Naples. Awa yandi imene baka “pension” na yandi, yandi me zola mingi kukwisa kwaku na beto na Afrika, mingi-mingi na dioseze ya Kikwit. Kansi kukwisa yayi, dibanza imene kubasika mingi-mingi na kati ya paroisse. Tata Pisekopo na beto Edouard Mununu, Marie-Edouard, yandi ikele kubikaka ve bana na yandi. Ntangu yandi kuwaka nde ata mono me kotaka na dibundu, na ndonga ya nkaka to ya Institut Séculier Saint Jean-Baptiste ya kufondaka tata Monseigneur Tharcisse Tshibangu; yandi kubikaka mono ve. Yandi waka nde mono ikele, yo yina ya landaka mono. Mbala tatu yandi imene kukwisa. Yandi imene kulosa ndobo, yandi kutuba: “ah est-ce ke kukwisa yayi ya mono ikele kukwisa, beno lenda ve kukwisa na mono?” Alors tata Nkuluntu Georges, kubakaka lukanu kumosi ye mono, ye ba nduku, bon! kana bonso nde mpila ikele beto kukwenda na kwenda kutala Kikwit. Yo yina, mvula yayi ya mvimba 2007, mono imene vanda na kulonga bo français na kati ya paroisse na beto (cours ya français). Mono me kusolula mpi na bo makambu ya ikele kutadila Congo, Kikwit. Yonso yayi na bumbote yonso, beto imene kusukisa yo na ngonda ya juin ti na ngonda ya juillet. Awa beto nde bon, beto kwenda. Na août yo yayi beto imene kwisa. Kele kiese mingi ya ba mpangi yayi yonso ya imene kwisa na mono, kiese mingi mpi na kumona diaka tata Narcisse na ngwashi John kuna na kuyidikila beto ba nkunga ya kitoko-kitoko. Yo ikele kiese na kumona nde dibundu na beto, ata mpasi ikele, beno ikele kutambwisa radio na beto kitoko kibeni. Ya beto vandaka mazono na Bulungu, beto imene kuwa bima mingi. Beto me tambula na lusanga, beto imene kwenda na Imbongo, mbasi beto ikele kwenda na Isingu, na Makungika; yo ikele kiese mingi na kuwa radio na beto ikele kukwenda ti bifulu yina ya ntama-ntama. Alors tata Narcisse, ngwashi John kuna nge mpi yamba mbote na beto. Kiese mingi, kitoko mpamba.

Frère Narcisse: Ntangu yayi Monsieur l’Abbé, nge ta meka ntete fioti kupesa nswa na tata Curé, Père Georges, yandi kupesa beto mabanza na yandi tuka ya beno me kwisa.

Père Sébastien Sasa: Alors tata Nkuluntu Georges, a te la parola! (ndinga na nge!).

Don Giorgio: Carissimi amici, ascoltatori, buona sera a tutti TRAD = Père Sébastien Sasa: Ba mpangi batondama, bakristu, balandi ya Radio Tomisa, mbote na beno.

Don Giorgio: Un grazie di cuore a radio Tomisa. Père Sébastien Sasa: Matondo vraiment na ntima ya mvimba sambu na ba mpangi na beto ya Radio Tomisa.

Don Giorgio: E’ un piccolo e semplice ponte di comunicazione della diocesi di Kikwit. Père Sébastien Sasa: Yo ikele kibeni bonso nde ka “pont” vraiment ya kitoko ya ikele kuvukisa bakristu yonso ya dioseze ya Kikwit.

Don Giorgio: Un bel ponte attraverso il quale possiamo conoscere questo popolo. Père Sébastien Sasa: Yo yina, mutindu yayi, beto lenda zabana ye kuzaba mpi bakristu ya dioseze ya Kikwit.

Don Giorgio: Un grazie al Vescovo, a Padre Sebastiano che ci ha accompagnato in questo itinerario, in questo bel pellegrinaggio nella terra d’Africa. Père Sébastien Sasa: Kiese mingi kibeni ye matondo na tata Pisekopo Edouard ti na tata Sébastien, na mpila ya bo imene nata beto na ntoto yayi ya Afrika. Pelerinage yayi ya beto imene kusala, ikele ya kiese. Matondo mingi sambu na yonso.

Don Giorgio: Stiamo vivendo con lo spirito davvero dei pellegrini in questo momento. Père Sébastien Sasa: Beto ikele kuzinga ye kuzingila voyage yayi kibeni bonso bantu ya ikele kusala nzetelo, nzetelo ya kitoko na ngindu ya Nzambi ye beto ikele kuzingila yo na ntima ya mvimba.

Don Giorgio: Credo che non siamo coloro che tengono a portare qualcosa, a imporre qualcosa, ma siamo coloro che vengono a capire per confrontarsi. Père Sébastien Sasa: Kieleka mono ikele kubansa nde kukwisa na beto awa, yo ikele kukwisa yina ve ya kutuba nde, beto me nata kana inki, kana ba nki, kele ve. Beto me kwisa sambu na kumona, kuzinga na beno, ye kutala luzingu na beto na ya beno ke zinga ya kimukristu ti beno, luswasanu ikele keti ve; ikele na kima ya ke vukisaka beto na kimukristu na beto yayi go ve.

Don Giorgio: E allora il senso del nostro stare qui è toccare l’Africa, terra e argilla .... Père Sébastien Sasa: Kukwisa na beto ikele kieleka kibeni kusimba Afrika yayi: ntoto, ntoto ya mbwaki yayi ya Afrika, beto simba yo kibeni na maboko, beto diata na ntoto yayi ya Afrika...

Don Giorgio: ... quello di confrontare il modello africano, il modo di vivere africano con il modello occidentale. Père Sébastien Sasa: ... yina ya kutala kibeni mutindu ya beno kwaku na Afrika ikele zingaka, na mutindu ya beto ikele zingaka na bwala na beto kuna na mputu.

Don Giorgio: Siamo qui in certo qual senso per convertirci. Père Sébastien Sasa: Mono fwete tuba nde, kukwisa na beto kwaku kele bonso nde beto ikele zola kubalula ntima na beto, kusoba mabanza na beto, kubalula ba ntima na beto. Mabanza na beto yo kuma mabanza yina ya kitoko-kitoko kibeni.

Don Giorgio: Eric Fromm, diceva: “avere o essere”. Père Sébastien Sasa: Musoniki ya nene Eric Fromm kuvanka kutuba: “kuvanda na bima to ve Kuvanda”.

Don Giorgio: Ecco, noi vogliamo scegliere la strada della ricchezza interpersonale. Père Sébastien Sasa: Na nzila yo yina, beto ikele sosa nde, kukwenda ya muntu ikele kwendaka na ntwala, yo vanda ve nde muntu ke tala kaka yandi mosi, kansi yandi ikele kukabisa bima yonso na bampangi ya nkaka.

Don Giorgio: ... e porre in crisi il modello occidentale che è fondato fondamentalemente sull’avere. Père Sébastien Sasa: ... Na kutala yina, beto ikele kumona kibeni nde kuzinga na beto na mputu, yo ikele ve nde nge tala muntu sambu yandi ikele muntu, kansi nge ikele kutala muntu sambu yandi ikele na bima mingi.

Don Giorgio: Scoprire che accogliere Gesù significa: vivere principalemente il mistero della incarnazione. Père Sébastien Sasa: kuyamba Yezu yo ikele zola kutuba nde: kuzingila luzingu yina kibeni bonso nde yandi mosi Yezu mwana Nzambi imene kukituka muntu. Kusoba yina, beto mpi fwete zingila yo na kati ya ba ntima na beto, na kati ya luzingu na beto ya konso kilumbu.

Don Giorgio: Ecco incarnazione in occidente significherà essenzialità come si vive di essenzialità in Africa. Père Sébastien Sasa: Kima ya beto ikele kubinga “incarnation”, Yezu imene kukuma muntu. Kukuma muntu ya Yezu imene kuma, fwete balula luzingu na beno kwaku to ya beto kuna. Mingi-mingi yo ke zola kutuba nde, kulanda ve kusosa kubaka bima mingi-mingi, to ve nge vanda na bima mingi, kwenda kaka kubaka yina kibeni ya nge lenda zingila, yina ya muntu lenda zingila. Kusosa ve kufulusa bima mingi-mingi, ve. Sosa yina nge lenda zingila, yina ya muntu lenda zingila, yo yina ya beto ikele kusosa.

Don Giorgio: Senghor del Senegal scriveva questi versi: Père Sébastien Sasa: Tata, mwana na beto ya Afrika, muntu ya mayele ya nene ya bwala Senegali Senghor kuvandaka kusonika mutindu yayi:

Don Giorgio:Siamo il popolo della danza ... Père Sébastien Sasa:Beto ikele kibuka ya bana yina ya ikele kina ... Giorgio: ... che a piedi nudi .... Père Sébastien Sasa: ... ye makulungulu Giorgio: ...batte la dura terra”. Père Sébastien Sasa: .... bo ikele kudiata ntoto yayi ya beto ya ngolo ya Afrika”.

Don Giorgio: E questo versetto ha ispirato il mio pellegrinaggio qui. Père Sébastien Sasa: Dibanza yayi ya tata Senghor imene kusala nde mono kubaka lukanu yayi ya kusala “pélerinage” yayi to ve nzetelo, ye mono kwisa kwaku na ntoto yayi ya Afrika.

Don Giorgio: Insistere nell’informare ... Père Sébastien Sasa: Kulanda kibeni yina na kusosa ye kupesa mazaya ... Giorgio: ... sui problemi fondamentali dell’Occidente quali il materialismo Père Sébastien Sasa: ... kutala kibeni dibanza yayi ya bana ya mputu ke kutalaka kaka mambu ya ke talaka moyo ve, kansi mingi-mingi, bo ikele kutala kaka mambu ya ikele kutadila nitu.

Don Giorgio: Ed evitare che sia un’esempio per l’Africa. Père Sébastien Sasa: Ye kusosa kutala nde bampangi yayi kwaku na Afrika bo kulanda ve mpila yina ya Mputu, ya beto ikele sala: kusosa kaka bima yayi ya ntoto, kansi mambu ya ikele kutadila moyo, bo ikele kubika yo na nima. Afrika kulanda mutindu yayi ve.

Don Giorgio: E unire l’evangelizzazione con la promozione umana. Père Sébastien Sasa: Beto fwete kusala inki mutindu? Kuvukisa kumwanga ndinga ya Nzambi ye kutomisa luzingu ya bantu, kutomisa bantu. Ye Radio na beto yayi ikele kieleka kibeni kutomisa.

Don Giorgio: C’è un vecchio modello di missione, basato sul dare e non promuovere la persona. Père Sébastien Sasa: Mutindu yina ya ntama ya kusala mission, bubu yayi beto ikele zola nde yo vanda diaka ve. Na ntangu ya ntama yo kuvanka inki mutindu? Bumbote nge kupesa .... na mission ke nki? Kupesa, kukaba, kukabila, kukabila bantu. Bubu yayi, beto ikele kuzola nde mission kuvanda diaka ve mutindi yina ya kutuba nde kifulu kaka ya kukabaka-kukabaka, ya kupesaka-kupesaka.

Don Giorgio: La vera missione nasce dal dono reciproco dell’amore di Dio. Père Sébastien Sasa:Mission” ya kieleka ikele yina ya ikele basika na lutondo yina ya Nzambi, ya muntu ya ikele kuyamba, ye yandi ke kabila mpi ba mpangi na yandi.

Don Giorgio: E la vera missione produce la pace nel cuore di tutti. Père Sébastien Sasa: “Mission” ya kieleka ikele yina ya ikele kupesa ngemba kibeni na kati ya ntima ya muntu, na kati ya ntima ya bantu.

Don Giorgio: Come diceva Giovanni XXIII nella “Pacem in terrisPère Sébastien Sasa: Ke bonso mutindu ya Tata Santu Papa na beto Yowani ya makumi zole na tatu, to ve Jean XXIII kuvandaka kutuba na kati ya mukanda na yandi na kutuba nde “Ngemba na ntoto”.

Don Giorgio: La vera pace è fondata sull’amore. Père Sébastien Sasa Ngemba yina ya kieleka kibeni, me vandilaka na zulu ya lutondo. Bansibulu na yo ikele yayi:

Don Giorgio: sulla verità, Père Sébastien Sasa: Masonga ...

Don Giorgio: sulla Giustizia Père Sébastien Sasa: justice ....

Don Giorgio: ... e sulla libertà ... Père Sébastien Sasa: ... ye kuvanda muntu yina ya “liberté” ya ngolo, nge ke zingila luzingu na nge bo mpila ya Nzambi ke kupesa nge, nge zingila liberté na nge.

Don Giorgio: Questi sono i presupposti perché i popoli del mondo possano crescere nella fraternità. Père Sébastien Sasa: Yo yayi ikele bima lenda sadisa nde bibuka ya bantu ya ntoto ya mvimba bo lenda kusinga bonso ba mpangi.

Don Giorgio: E non certo tra i rumori delle armi Père Sébastien: et allors ba mazu ya minduki, yina ikele bima ya mpamba. Yo ata nata ve ata kima na kati na beto.

Don Giorgio: I rumori della violenza e dell’oppressione di Caino. Père Sébastien Sasa: Mazu yina ya kuniokola ba mpangi, ya kuniefa ba mpangi bonso mpila ya Kaino.

Don Giorgio: o i disegni neocolonialisti Père Sébastien Sasa: keti ve mabanza to ve mutindu yina ya ba kolonisatori kuvandaka kusala ye ikele kufula diaka bubu na mutindu ya nkaka.

Don Giorgio: di altri nazioni sul Congo. Père Sébastien Sasa: kuniokula ya ba bwala ya nkaka ikele kuniokula Congo (RDC).

Don Giorgio: il Congo mi sembra un ammalato Père Sébastien Sasa: Congo yayi, sambu na mono, yo ikele bonso nde muntu yayi ya mbefo, ya ikele na maladi.

Don Giorgio: e tante persone sono al suo capezzale. Père Sébastien Sasa: ye bantu mingi ikele na lweka ye na nziunga na yandi.

Don Giorgio: Non per guarirlo, Père Sébastien Sasa: kele ve nde bo ikele kuzola kubelula yandi. Muntu yayi ikele kubela, Congo yayi kubeluka.

Don Giorgio: ma per approfittare di esso. Père Sébastien Sasa: kansi sambu na ku “profiter”, na mpila yandi imene bela, nde bo kudia, bo kuyiba, bo kusala mambu mingi.

Don Giorgio: alziamo il capo per risorgere con Cristo. Père Sébastien Sasa: beto nangula ntu na beto na ntwala, mpila mpi ya beto ikele kutubaka “kuntwala”, ye mpi, beto kufutumuka ye Kristu.

Don Giorgio: Shalom a tutti. Ngemba, shalom na beto yonso.

Frère Narcisse: Ntangu yayi beno imene katuka kulanda yina ya Tata Curé ya imene katuka kuna na mputu. Ntangu yayi beto ata lutisa Mère Générale, yina ya ikele mpi na kima ya fioti ya kutuba.

Père Sébastien Sasa: ndinga beto ikele kulutisa yo na Mama Nkuluntu, Mama Josefina ya ikele Mère Générale ya ba Soeurs, mpila ya mono tubaka, Missionnaires Catéchistes ya Mbundu Yezu. Bo me katuka kupona yandi mposo zole to ve mposo tatu me luta, yo yina yandi mpi me tuba nde mu kwendeti na Afrika yango yayi mu kwe tala.

Frère Narcisse: Beto ikele zodila yandi na zina ya Radio Tomisa, ti ba landi yonso, ti ba kristu yonso, beto ikele kupesa yandi lukumu na mpila bo me pona yandi Générale ya ndonga yayi.

Père Sébastien Sasa: Ntangu yayi Mama Nkuluntu, ndinga na nge. A te Giuseppina.

Suor Giuseppina: Buona sera a tutti. Père Sébastien Sasa: Mbote na beno yonso, nkokila ya mbote.

Suor Giuseppina: Sono suor Giuseppina Père Sébastien Sasa: Mono ikele masoeur Josefina

Suor Giuseppina: della congregazione delle Suore Missionarie Catechiste del Sacro Cuore. Père Sébastien Sasa: ya ndonga ya ba Masoeurs Missionnaires Catéchistes ya Mbundu Yezu.

Suor Giuseppina: La nostra congregazione è stata fondata da un Medico, Padre Eustachio Montemurro. Père Sébastien Sasa: Ndonga na beto kugangamaka na tata munganga, mumpe Estache Montemurro.

Suor Giuseppina: Questi giorni, visitando i villaggi di Kikwit. Père Sébastien Sasa: Na bilumbu yayi, na kutalaka ba bwala na munziunga ya Kikwit,

Suor Giuseppina: ho rivisto l’origine della nostra congregazione. Père Sébastien Sasa: mono imene kumona diaka nki mutindu ndonga na beto kubandaka.

Suor Giuseppina: Il nostro fondatore, un medico che girava nei villaggi agricoli dell’Italia del Sud. Père Sébastien Sasa: Tata yayi ya kugangaka ndonga na beto, yandi vandaka munganga. Yandi vandaka kwenda kutambula na kati na ba bwala sambu na kusansa ba mbefo, mingi-mingi na bwala yina ya Italie ya ngele, na nsi ya Italie.

Suor Giuseppina: Visitando gli ammalati, vide che le persone avevano bisogno non solo di medicine, ma sopratutto di Dio. Père Sébastien Sasa: Na kutalaka ba mbefo, na kutambulaka na ba bwala, yandi monaka nde bambefo, bantu, bo vandaka ve kaka na nfunu nde ya nkisi, kansi bo vandaka mpi ntete-ntete na nzala ya Nzambi.

Suor Giuseppina: Per questo, fondò la Congregazione. Père Sébastien Sasa: Yo yina, yandi bakaka lukanu ya kuganga ndonga yayi ya beto na beto.

Suor Giuseppina: Per avere persone che lo aiutassero a portare l’amore di Dio nelle persone più sofferenti. Père Sébastien Sasa: Kuganga ya yandi kugangaka ndonga yayi, kuvandaka mingi kibeni na mpila nde yandi kuzwa ba mpangi ya ba nkento ya ya ta nata kibeni lutondo yina ya Nzambi na bantu yina yonso ikele na mpasi, na bantu yina yonso ikele na maladi.

Suor Giuseppina: Perciò oggi la nostra missione principale … Père Sébastien Sasa: Yo yina bubu yayi, “mission” na beto ya ntete-ntete...

Suor Giuseppina: ... è portare il messaggio che Dio ci ama Père Sébastien Sasa: ... kunata ndinga yayi nde ya kieleka yina nde Nzambi ke tonda beto mingi

Suor Giuseppina: Che ama ognuno di noi così come siamo. Père Sébastien Sasa: Ye Nzambi ikele kuzolaka mosi mosi na kati na beto mpila ya beto kele.

Suor Giuseppina: Il nostro desiderio è venire in Africa e poter vivere insieme a questo popolo che già ha la fede molto forte. Père Sébastien Sasa: Ye ngindu na beto kele ya kukwisa kwaku kibeni na ntoto yayi ya Afrika, kuzinga na beno. Ye beto ke mono, mono ikele kumona nde Afrika yayi, bantu ikele kuzinga lukwikilu na bo ya kieleka, lukwikilu ya ngolo, ya kieleka kibeni. Yo yina beto ikele zola kukwisa kwaku na Afrika, mingi-mingi na dioseze ya Kikwit.

Suor Giuseppina: perché così insieme possiamo camminare nell’amore di Dio e annunciarLo a quelli che soffrono. Père Sébastien Sasa: Yo yina beto ata tambula beto yonso kumosi na kati ya lutondo yayi ya Nzambi, ye kutala mpi inki mutindu kupesa ndinga ya Nzambi na ba yina yonso ya ikele na mpasi, ba yina yonso ikele na maladi to bimbefo.

Suor Giuseppina: A tutti, un forte abbraccio. Père Sébastien Sasa: Na beno yonso, na kiese kibeni, mono ikele kuyamba beno.

Suor Giuseppina: E che l’amore misericordioso di Gesù possa regnare in tutti voi. Matondo mingi. Père Sébastien Sasa: Ye lutondo yina ya mawa ya Yezu, yo kuka kuyala na kati ya ba ntima na beno. Matondo mingi.

Frère Narcisse: Ntangu yayi, beto ata luta na ba mpangi ba masoeurs kilandi ya masoeur Jozefina.

Père Sébastien Sasa: Bampangi batondama, beto ikele na maman Marcelline. Yandi ikele mosi mpi ya ndonga ya maman nkuluntu yayi ya imene katuka kutuba, ye beno imene kuwa. Yandi ikele muntu yayi ya ikele kusalaka na kati ya kibuka ya ba mamans ti ba papa yina yonso ya ba minunu. Bo ikele na nzo ya nene sambu na bo. Yandi mosi ata tubila beto mwa ndinga ya yandi ikele na yo.

Suor Marcellina: Buongiorno! Sono Suor Marcella, Missionaria Catechista del Sacro Cuore. Père Sébastien Sasa: Mbote! Mono ikele masoeur Marcella. Mono ikele soeur Missionnaire Cathéchiste ya Mbundu Yezu.

Suor Marcella: Opero in una casa di riposo dell’Istituto con settanta anziani. Père Sébastien Sasa: Mono ikele kusalaka na nzo ya ndonga na beto, nzo ya mvunda ya ba minunu. Mono ikele na ba minunu makumi nsambwadi.

Suor Marcella: ove cerchiamo di farli stare felicemente. Père Sébastien Sasa: Na kifulu yayi, beto ikele kusosa na mpila yonso, na mawete, na mpila nde bo kuka mpi kumanisa luzingu na bo na ngemba, na kitoko yonso ye na kiese.

Suor Marcella: Abbiamo l’aiuto del cappellano che insieme a noi, anima un poco la parte religiosa. Père Sébastien Sasa: Beto ikele na tata nganga-Nzambi mosi ya ikele “aumônier” na beto. Kumosi ye yandi, beto ikele kutala inki mutindu kusadisa ba mpangi na mambu ya imene kutadila moyo.

Suor Marcella: Con l’aiuto di giovani, i gruppi di ispirazione cristiana, rendiamo piacevole la loro permanenza tra noi. Père Sébastien Sasa: Kumosi mpi na ba jeunes, bilenge, baleke ya ba groupes ya imene kubasika na ba nsimbulu ya kimukristu (mumbandu bilenge ya mwinda na beto) ikele kwisaka kuna, kumosi ye beto, beto ikele kusosaka ku “animer” luzingu na bo na mpila nde bozinga kitoko, na ngemba yonso na kifulu yina, na nzo yina ya ba minunu ya beto imene salaka.

Suor Marcella: Ci auguriamo che anche qui in Congo sorga una di queste case per gli anziani. Père Sébastien Sasa: Beto ikele kuzodila na beno mpi nde kwaku na Congo, ka kifulu mpi kumonika ya muntindu yayi sambu na ba minunu bo vandaka-vandaka ve kaka mpidiyina ntantu-ntantu, kansi beno kuyunsa na kupesa bo mpi kiese.

Suor Marcella: Perché gli anziani in Italia ormai... sono isolati, poiché i figli lavorano tutti. Sono soli in casa per cui la loro scelta o non scelta è la casa di riposo, dove restano un po’ più tranquilli. Père Sébastien Sasa: na Italie, mingi-mingi na mputu mpi, kununa yo ikele diaka ve bonso na ntangu ya ntama. Kununa bubu me kilo mingi. Yo yina bana ya ikele kukuka ve kubaka ba minunu na nzo, bo ikele kunata bo na bifulu yina ya beto imene yidikaka sambu na bo. Yo ikele mpasi mingi na kumona nde na kati ya ba familiya, bantu yina imene kuma ba minunu, bo ikele kuzola bo diaka ve na ba nzo, bo ikele kunata bo na ba nzo yina ya bo ikele kubingaka ba “maison de repos” go ve nzo ya nvunda.

Suor Marcella: grazie e auguri a tutti. Père Sébastien Sasa: Matondo mingi ye Nzambi kuvanda na beno yonso.

Frère Narcisse: Ntangu yayi, beto ata luta na ba mpangi ba minganga. Ve beto baka ntete masoeur, ok.

Père Sébastien Sasa: Beto ikele na masoeur maman Silvie. Yandi imene katuka na Brésil, kansi yandi imene kota na ndonga ya ba mama yayi. Yandi ikele mwana na beto yina ya ba nkaka na beto, bayina ya bo tekaka bonso ba mpika na Amerika. Bubu yayi, yandi imene kwisa kuvutuka na ntoto na beto ya Afrika. Beto wa mwa ndinga yandi ikele na yo.

Suor Silvia: Buona notte a tutti! Père Sébastien Sasa: Nkokila ya mbote na beno yonso!

Suor Silvia: Per me, è una grande gioia stare qui in questa terra. Père Sébastien Sasa: Sambu na mono, yo ikele kiese mingi na kukwisa ye na kutula makulu na mono na ntoto yayi ya ba nkaka na mono ya Afrika.

Suor Silvia: Perché è l’inizio, possiamo dire, della cultura anche brasiliana. Père Sébastien Sasa: Mono kubansa nde luzingu na beto, nzingidi ya bantu ya Brésil yo kukatukaka kibeni kwaku na beto na Afrika.

Suor Silvia: Per me è anche importante vivere il carisma della mia Congregazione come è stato detto già dalla mia Madre Generale: diffondere l’amore misericordioso di Gesù. Père Sébastien Sasa: Yo yina mono mpi mono kukotaka na ndonga yayi na mpila nde, bonso Mama Nkuluntu imene kutuba: mono mpi kupanza lutondo yina ya kieleka ya Yezu Kristu.

Suor Silvia: Il messaggio che voglio dare ad ognuno di voi oggi … Père Sébastien Sasa: Ndinga to ve dibanza ya mono ikele kuzola kupesa beno bubu yayi ...

Suor Silvia: Il messaggio proprio del mio fondatore.... Père Sébastien Sasa: Ndinga kibeni ya mono ke zola kupesa, ikele ndinga kibeni yayi ya tata ya kugangaka ndonga na beto Eustache.

Suor Silvia: Che ognuno di voi... Père Sébastien Sasa: Nde mosi-mosi na kati na beno...

Suor Silvia: sia testimone nel mondo dell’amore di Cristo Père Sébastien Sasa: yandi kukuma na kati ntoto yayi ya beto, temoin ya lutondo ya Kristu

Suor Silvia: dell’amore che porta l’amore di Cristo Père Sébastien Sasa: lutondo yina, yo yela kibeni na kati na beno, lutondo yina ya Yezu Kristu.

Suor Silvia: Il mio grande desiderio è che un giorno, io possa venire qui ... Père Sébastien Sasa: Dibanza ya nene ya mono ikele na yo ikele yayi, ntima tiya-tiya: nde mono kukwisa kwaku na Afrika, mono kwisa kuvanda diaka na ba mpangi na mono, na ba ngwashi, na ba nkaka na mono.

Suor Silvia: Conto sulla vostra preghiera Père Sébastien Sasa: Mono ikele kutula kivuvu na bisambu na beno. Beno sambila beto.

Suor Silvia: Grazie per tutto. Père Sébastien Sasa: Matondo sambu na yayi yonso.

Père Sébastien Sasa: Ntangu yayi beto ikele kuluta na ba minganga. Beto wa ntete bo, “expérience” na bo, nki mutindu bo kwisaka kwaku na bwala ya dioseze ya Kikwit. Beto ata lomba na mama munganga yandi kuluta kuna ye yandi pesa beto mwa ndinga, yandi ya kutubaka kikongo kito-kito na kilumbu ya nsiamisa. Beto kuwa mama munganga.

Stefania: Mbote na beno yonso. Père Sébastien Sasa: Ah beno kumona, Mama munganga mbote! Yandi kuzaba kibeni kikongo, yandi ikele kubika kwaku.

Stefania: Dunque noi, io e Gianluca, siamo venuti qui, più che in qualità di medici; io di medico e lui di fisioterapista, in qualità di osservatori. Père Sébastien Sasa: Beto kibeni, beto kwisaka, kele ve nde beto kusala kisalu yina ya kimunganga, kansi beto kwisaka na kutala ntete nki mutindu makambu ikele kutambula kwaku na dioseze ya Kikwit. Beto ikele na kutala.

Stefania: Il nostro scopo in questo primo viaggio è stato quello di capire, come diceva Giorgio, la realtà africana, in particolare il campo sanitario e di confrontare le due realtà: la nostra e quella di Kikwit. Père Sébastien Sasa: Kukwisa na beto, kele ya kutala inki mutindu, na makambu ya ikele kutadila “santé”, ba minganga, yo ikele kuluta kwaku na beno. Ye diaka, kutala keti luswasanu ikele na yina ya beto ikele kusalaka beto na yayi bo ikele kusala kwaku. Bonso mutindu ya tata nkuluntu Giorgio imene kutuba, kuzaba inki mutindu bantu ikele kuzingaka kwaku na Afrika.

Stefania: In questi giorni abbiamo fatto un’esperienza in diversi centri medici... Père Sébastien Sasa: Na bilumbu yayi, beto imene tambula na ba “centres” mingi ya ba minganga, ba centre ya “santé” mingi....

Stefania: e in particolare ci siamo fermati qualche giorno all’ospedale (generale) di Kikwit II. Père Sébastien Sasa: na bilumbu yayi, beto vandaka mingi-mingi na “Hôpital ya référence”, yina ya bo vandaka kubinga maternité ya Kikwit II.

Stefania: E il nostro obiettivo sarà quello di creare una collaborazione tra i due paesi. Père Sébastien Sasa: Ye yina ya beto ikele na kuyindula, beto banza nde na bilumbu ya ikele kukwisa, kana Nzambi kuzola, beto ata kutala inki mutindu ya beto lenda kusala na mpila nde ba minganga na beto kukwisa na ntoto na beno, ye ba minganga na beno kwaku lenda kukwisa mpi na beto sambu na kusala mwa “formation”. Na nima na yo, bo kwisa kuvutuka, na kufula kisalu.

Stefania: Si, non siamo venuti solo per portare materiali, attrezzature, ma per stabilire un rapporto di collaborazione, di formazione di medici congolesi in Italia, di esperienza di medici italiani a Kikwit. Père Sébastien Sasa: Kukwisa na beto, yo ikele ve nde ya kunata kaka bisadilu, bima mingi-mingi, kansi kutala nki mutindu beto lenda kusadisakana beto na beto ba minganga: ya beno kwaku na Kikwit kukwisa na beto, ya beno lenda kwisa na kulonguka kubaka mayele ya bima ya mpa, ye bo kuvutuka na mpila nde, bo kukuka kusadisa mpi ba mpangi ya ikele kwaku na Kikwit.

Stefania: E quindi al nostro ritorno in Italia inizieremo a sviluppare progetti Kikwit. Père Sébastien Sasa: Na kuvutuka na beto na Italie, beto ata tala, inki mutindu beto ata lenda kusala tu ba “projets” sambu na Kikwit.

Stefania: Matondo mingi. Père Sébastien Sasa: Matondo mingi. Mama munganga me za zaba kibeni kikongo. Kiese mingi.

Père Sébastien Sasa: Beto ikele na tata Jean-Luc, tata munganga mpi. Yandi mpi ata kupesa beto ndinga na yandi ya yandi ikele na yo.

Gianluca: buona sera a tutti gli ascoltatori. Père Sébastien Sasa: Mbote, nkokila ya mbote na ba landi yonso ya Radio Tomisa.

Gianluca: Io sono Gianluca, dottore in fisioterapia. Père Sébastien Sasa: Mono ikele Jean-Luc, Munganga, “docteur” na fisioterapiya (physiothérapie).

Gianluca: E insieme alla dottoressa Stefania... Père Sébastien Sasa: Ye kumosi na mama munganga Stefania

Gianluca: ....ho avuto la possibilità di vedere la situazione di alcuni ospedali. Père Sébastien Sasa: ...beto imene kumona kumosi ti mpangi na mono ya munganga ya nkento, inki mutindu ba “situation” ya ba “hôpitaux” ikele.

Gianluca: Posso dire che questa esperienza maturata all’interno dell’ospedale di Kikwit due... Père Sébastien Sasa: Expérience yayi ya mono imene kusala, na kati ya opitali ya “référence” ya Kikwit II, to ve maternité yina ya Kikwit II...

Gianluca: ... mi ha insegnato moltissimo. Père Sébastien Sasa: yo imene kulonga mono bima mingi, mingi-mingi.

Gianluca: Perché ho visto il personale medico, il personale infermieristico... Père Sébastien Sasa: Sambu mono imene kumona ba minganga, ba “infirmier(e)s”...

Gianluca: ... lavorare in condizioni di ristrettezze economiche e tecniche... Père Sébastien Sasa: ... na kisalu na bo ya bo ikele kusala, na kati ya bisadilu mingi ya ikele kukonda...

Gianluca: ... ma riuscire anche a dare il meglio di sé al paziente. Père Sébastien Sasa: ... kansi na kati ya mpasi, ti kukonda kuvanda na bisadilu ya kieleka, bo ikele kukipesa, ntima ya mvimba, sambu na kisalu, ye kusadisa na ntima ya mvimba ba mbefo ti ba mpangi yina yonso ya ikele na mpasi. Yo ikele kiese mingi na kumona mutindu yayi ya bo ikele kusala.

Gianluca: ... attraverso un contatto compassionevole … Père Sébastien Sasa: ... kisalu na bo ya kusansa ba mbefo, bo ikele kusala yo na ntima ya mvimba. Yo ikele ve kisalu ya zulu-zulu, pidina ve. Bo imene kupesa ntima na bo ya mvimba sambu na kusansa bantu ya ikele na maladi.

Gianluca: Dalle nostre parti, in Italia... Père Sébastien Sasa: Na ntambu ya ba bwala na beto na Italie...

Gianluca: C’è una professionalizazione delle cure. Père Sébastien Sasa: Muntu ikele kusala kisalu, kupesa ba nkisi, yandi ikele kusala na mpila nde bantu kumona nde yandi ikele munganga ya kieleka ya imene kulonguka mingi.

Gianluca: Manca quella umanità , quella umanizazione delle cure. Père Sébastien Sasa: na kusalaka mutindu yayi, kimuntu ikele kukonda na kati ye mpi na mpila ya kusansa ba mbefo. Bo ikele kusala kisalu sambu bo fwete kusala yo, kansi na kumona nde mbefo yayi mpi ikele muntu, mono kutala yandi bonso muntu, bo ikele kutala yandi kaka bonso mbefo, nkatu kuyindula to kutuba nde yayi mpe ikele muntu bonso beto.

Gianluca: Ci sono delle tecnologie quasi fantascientifiche... Père Sébastien Sasa: Kele na ba bisadilu ya nkwa-nkwa, ya kitoko-kitoko ya teknologiya ikele kunatila beto ya mingi–mingi ya kuluta kibeni.

Gianluca: il medico quasi non tocca neanche il paziente, non lo guarda... Père Sébastien Sasa: Na bisadilu yayi ya nkwa-nkwa, beto ikele kumona nde ba minganga na beto, bo ikele kusimba mbefo na maboko ve, bo ikele kutala yandi na meso ve...ikele ba bisadilu yayi nde ikele kusimba mbefo.

Gianluca: Invece dal punto di vista finanziario, la medicina è a carico dello Stato. Père Sébastien Sasa: Na mambu ya kutadila kusanzama, ti kufuta lusansu, nyonso ikele na maboko ya leta. Yandi muntu ikele kupesa mbongo yayi ya mingi na mpila nde kisalu kutambula mbote ye bantu kubaka mpi lusansu ya mbote.

Gianluca: Sicuro che ci sono sprechi enormi. Père Sébastien Sasa: Mono lenda songa beno nde, bo ikele kulosa mbongo mingi na kusalaka ba bima ya nkaka ya ikele na mfunu ya mingi ve, to ve kusala ba “dépenses” ya kukonda kikuma.

Gianluca: Quindi, ho visto questi medici, veramente lavorare, per me sono angeli scesi in terra. Père Sébastien Sasa: Mono imene kumona inki mutindu ba minganga ikele kusala kisalu na bo, na inki ba “conditions” bo ikele kusala yo. Sambu na mono, mono ikele kutuba yo na ntima ya mvimba, bo ikele kieleka-kieleka bonso ba wanzio ya imene tuluka awa na ntoto yayi ya beto.

Gianluca: Allora vorrei ringraziare loro, medici e infermieri, per avermi veramente insegnato tantissimo. Père Sébastien Sasa: Yo yina mono ikele kuzola kupesa matondo mingi na ba tata minganga na bifulu ya beto imene kuluta, na ba mama “infirmières” na ba tata “infirmiers”, Nzambi kusadisa beno. Matondo mingi.

Gianluca: Grazie per l’ascolto. Père Sébastien Sasa: Matondo mingi na mpila ya beno imene landa mono. Yo ikele kiese mingi bambangi.

Frère Narcisse: Bampangi, beno imene katuka kulanda ba mpangi na beto yayi ya imene kukatuka na Italie... bo imene kukatuka kusolula na beto, kele na tata mosi diaka me bikala, mono kubanza. Me bikala ba jeunes na tata mosi, kana bo lenda tuba “pendant deux minutes” konso muntu, sambu beto manisa masolo na beto.

Père Sébastien Sasa: Beto ikele kubanda na muntu ya ikele kusala bisalu na beno. Ya kieleka tata Narcisse, ikele Darius, yandi ikele salaka mpi ba “sciences ya communication sociale”. Yandi mpi ngatu, kana Nzambi kuzola, nani kuzaba, kana yandi lenda vutuka diaka kwaku na kusala na Radio Tomisa. Chissà, Dario, se un indomani potrei.... io ritornare qui... e tu, anche ritornare qui a lavorare alla Radio Tomisa, chissà.

Dario: Comunque, venendo qui, io sono stato sorpreso dai Congolesi. Père Sébastien Sasa: Nakukwisaka kwaku, nzetelo yayi ya mono imene kusala, yo imene pesa mono kiese mingi na kumona luzingu ya ba mpangi yayi ya Congo.

Dario: Io sono partito da Napoli pieno di idee di quello che avrei trovato. Père Sébastien Sasa: Na kukatuka bwala na mono ya Naples, mono vandaka na ba ngindu mingi –mingi, bisakasaka na ntu sambu na bima ya mono ta mona: afrika yango ikele inki mutindu, Congo ya ngo yayi inki mutindu? Kele ba ngindu mingi-mingi mono vandaka na yo na ntu.

Dario: Invece è stata una sorpresa, non ha ....completamente diverso da quello che potevo aspettare. Père Sébastien Sasa: Kansi kukwisa ya mono imene kwisa na “terrain” kibeni, kieleka kele ve bonso mpila ya mono vandaka kuyindula, yo ikele mutindu ya nkaka kibeni.

Dario: Per me è stato forte il contatto con i bambini, di solito mi occupo anche dell’animazione. Père Sébastien Sasa: Yo ikele kiese mingi, mpila ya mono imene vanda kumosi ye bana fioti, ye kiese mpi mingi na kumona nde na bana yina, bima mingi beto imene kusala. Mono mpi ikele salaka “animation” ya ba “jeunes” na kati ya paroisse ya Mbundu Yezu.

Dario: E una volta che sono arrivato qui, mi sono accorto che tutti i piani di animazione che avevo fatto non andavano bene. Père Sébastien Sasa: Ye kieleka, yina yonso ya mono kuyidikaka na ntwala ya kukwisa nde mono ata sala “animation” na ba jeunes, yo kusimbaka ve kibeni. Yo yina mono salaka mutindu ya nkaka, kumona ya mono imene kumona kiese ya ba jeunes.

Dario: io mi aspettavo di venire qui e .... di mettere le regole del gioco. Père Sébastien Sasa: Mono vandaka kukwisa na ngindu ya kutuba nde mono mosi ata sala mpidiyayi, ba jeunes ata sala mutindu yayi, kansi yo imene vanda mutindu yina ve.

Dario: Invece ho avuto la meravigliosa sorpresa di essere animato io dai bambini. Père Sébastien Sasa: Yo imene kuvanda kiese mingi na kumona nde bana kibeni bantu kukumaka ba “animateurs” na mono.

Dario: fino al limite della gioia, dell’esuberanza di questi bimbi. Père Sébastien Sasa: Kiese mingi na kumonaka bana yayi ke kumata, kutomboka, kupumbuka, yo ikele kiese mingi.

Père Sébastien Sasa: Kele na “fiancée” na yandi, mama Lorette, beto wa ngi mpi yandi ata songa beto. Na nima, tata salvatore kuna mpi kuyilama na mpila nde beto kusukisa. Mama Laurette, ndinga na nge.

Laura: Mbote na beno! Père Sébastien Sasa: Mbote mama Laurette, kikongo kibeni imene banda kupiya bana bo.

Laura: Volevo solo ringraziare tutte le persone che hanno permesso questo viaggio.... Père Sébastien Sasa: Matondo mingi na ba mpangi yina yonso imene kusala nde nzetelo yayi beto kuka kusala yo na mbote yonso .....

Laura: ... che ci hanno accompagnato fin ora.... Père Sébastien Sasa: ... matondo mpi na bayina imene kufidisa beto ti ntangu yayi....

Laura: e ringraziare tutti i bambini che hanno saputo rallegrarci... Père Sébastien Sasa: ... ye kupesa matondo na bana yonso ya imene kuvukana na beto ye ya imene zaba kupesa beto kiese konso kilumbu...

Laura: ... con semplicità, con gioia... Père Sébastien Sasa: ... na ntima ya mvimba, na kiese....

Laura: ... valori che piano piano stanno un pò scomparendo. Père Sébastien Sasa: Yayi ikele bima, mumbandu: kiese, kuvanda kifulu mosi, malembe-malembe, ikele na kuvila na ba bwala na beto....

Laura: ... e che loro con la loro spontaneità, la loro semplicità, hanno fatto rinascere Père Sébastien Sasa: ... ye bana, na mutindu na bo ya kusala, mutindu na bo ya kuzinga, bo imene kubutisa ba bima yayi: kiese, kuvanda kumosi na kati ya ba ntima na beto.

Laura: Matondo mingi. Père Sébastien Sasa: Matondo mingi. Kiese! Beno me mona banabo, yo me piya kibeni kikongo. Ngwashi Salvatore, sasuka nge mpi, nge bula kikongo kwaku. Ngwahi Salvatore, ndinga na nge! A te la parola.

Salvatore: Buona sera a tutti! Père Sébastien Sasa: Mbote, nkokila ya mbote na beno yonso!

Salvatore: Approfitto di questo momento per ringraziare tutti voi. Père Sébastien Sasa: Mono ikele kubaka dibaku yayi sambu na kupesa matondo mingi na mosi-mosi ya beno ya ikele kulanda Radio Tomisa.

Salvatore: Per aver condiviso con me e Stefania il dono della cresima. Père Sébastien Sasa: Matondo na mutindu ya beno kuvukanaka na mono ye mpangi na mono Stefanie sambu na kusepela nsiamisa ya beto bakaka, kiese mingi sambu na nsiamisa na beto.

Salvatore: Siete stati una grande famiglia... Père Sébastien Sasa: Kieleka, beto imene kuwa na mpangi na mono, na ba mpangi yayi ya nkaka, nde beto ikele na kati ya familya, familya mosi....

Salvatore: Il mio scopo di questo viaggio.... Père Sébastien Sasa: Kukwisa na mono, na nzetelo yayi ya beto imene kusala ikele yayi:

Salvatore: ... e quello di vedere, pensare e agire. Père Sébastien Sasa: Kima ya ntete ya mono ikele kusosa ikele kumona, kuyindula ye kutala inki mutindu mono lenda sala kima.

Salvatore: Vedere tutte le problematiche che ci sono qua per esempio dall’acqua alle cose più piccole. Père Sébastien Sasa: Kutala yina yonso ikele ya mpasi kwaku, mumbandu makambu ya kutadila masa, mono ikele kumona bantu ikele kutambula na ba “bidon” na ntu.

Salvatore: E riflettere al ritorno... Père Sébastien Sasa: Kuyindula awa ya mono ikele kuvutuka ....

Salvatore: per come fare per agire l’anno prossimo. Père Sébastien Sasa: na kutala na mvula ya ikele kwisa ya beto ata vutuka, kutala nki mono lenda sala.

Salvatore: ... con la speranza che Dio, l’anno prossimo, mi consentirà di venire di nuovo. Père Sébastien Sasa: .... mono ikele na kivuvu nde na nsadisa ya Nzambi, na mvula ya ikele kwisa, mono mpi ata vutuka diaka awa.

Salvatore: Grazie a tutti! Père Sébastien Sasa: Matondo mingi na beno yonso!

Père Sébastien Sasa: Beto ikele na tata nkuluntu Marko, yina ikele tata nkuluntu na bwala Ercolano, yandi mpi kupesa beto mwa ndinga na minuti zole. Yandi kutuba yina ya yandi ikele na yo, ye na nima, beto ata kusukisa na tata Antoine.

Don Marco: Buona sera a tutti! Père Sébastien Sasa: Mbote, nkokila ya mbote na beno yonso!

Don Marco: Yezu Kristu Ntotila! Père Sébastien Sasa: Kuyala! Kieleka kibeni banabo, yo imene kupiya kikongo kwaku. Tata Marko ikele nglo kieleka, tuba tata.....vai

Don Marco: All’inizio quando abbiamo deciso di venire qui in Africa, ero un poco preoccupato. Père Sébastien Sasa: Na luyantiku, ntangu ya beto imene kubaka lukanu ya kukwisa kwaku na Afrika, ntangu ya beno imene kubaka ngindu ya kukwisa kwaku, mono vandaka zulu-zulu, mono tuba ah..beto ata kuma? Yo yayi beto ata sala?

Don Marco: Perché l’Africa, per me e anche per i miei amici, è un paese completamente sconosciuto. Ci ponevamo tante domande, anche stupide. Père Sébastien Sasa: Na ntwala ya kukwisa, beto vandaka kuyindula, ba ngiufula mingi-mingi, beto ikele kutuba nde yo Afrika yango ikele inki muntindu; yo kudia ata vanda nki mutindu? Kulala ta vandaka inki mutindu? Beto vandaka kuzaba mbote ve. Mpasi mingi kibeni kuvandaka na ntima na mono.

Don Marco: Ora sono quasi venti giorni che siamo qui in Africa, devo dire che sto cominciando a sentire mia questa terra, questa gente, quest’aria che respiro ogni giorno. Père Sébastien Sasa: Bilumbu makumi zole imene kuluta tuka kilumbu ya beto kwisaka, mono imene zaba kibeni nde Afrika yayi ikele mpi ya mono, mupepe yayi ya mono ikele kufulumuna mpi ikele ya mono. Bampangi yayi mpi ikele awa na Afrika, ikele kibeni bampangi na mono.

Don Marco: Venendo qui in Africa, ho capito cosà voleva dire Gesù quando diveca: “Signore ti ringrazio perché hai rivelato queste cose ai semplici e ai piccoli e le hai nascoste ai dotti e sapienti”. Père Sébastien Sasa: Mono imene zaba kibeni kubakisa mambu ya kutubaka Yezu nde: “Mfumu, mono ikele kumwesa nge ntonda sambu bima yayi nge imene songa yo na bana ya ntima ya mpempe, na ntima ya bana ya fioti, ye nge imene kubumbisa yo na ba bantu ya mayele, na bantu ya imene longukaka mingi.

Don Marco: Questo l’ho visto soprattutto giocando coi bambini e vedendo ogni giorno tantissime persone semplici che vanno a lavorare nei campi con tanti sacrifici ma felici. Père Sébastien Sasa: Yo yina mono imene mona na kusalaka nsaka na bana fioti, na kumonaka bantu ya ikele kukwenda na kisalu na makulu na kiese yonso ye, na kumonaka nde bantu ikele kuzinga na kiese kibeni ata nde mpasi ikele.

Don Marco: Sono rimasto molto colpito dell’accoglienza che ogni giorno noi riceviamo ovunque andiamo, sia nelle comunità parrocchiali, ma anche camminando tra la gente. Père Sébastien Sasa: Kima ya nkaka imene kupesa mono kiese mingi ikele na kumona kuyamba ya bo ikele kuyamba beto na kati ya bimvuka ya bakristu, kansi mpi na bifulu yonso ya beto ikele kutambula na kati ya bantu. Yo ikele kiese mingi.

Don Marco: Ogni giorno viene gente all’IFAK dove noi alloggiamo e non so quanti regali abbiamo avuto! Per questo è una cosa molto bella. Père Sébastien Sasa: Bantu ikele kukwisa mingi na kutala beto na IFAK, kifulu wapi beto ikele kulala. Konso ntangu ya bo ikele kukwisa, kadikabu na bo mpi ikele. Mono kuzaba ve, ba “cadeaux” to makabu ikwa beto imene kuzwa! Sambu bima yayi yonso, yo ikele kima mosi ya kitoko kibeni.

Don Marco: Allora qui in Africa, mi sento ancora figlio di Dio, fratello universale di tutti. Père Sébastien Sasa: Kieleka kwaku na Afrika, mono imene kudiwa kibeni nde mono ikele mwana ya Nzambi ye, mono ikele mpangi ya bantu yonso, mpangi na kati ya ba mpangi na mono.

Don Marco: Allora, grazie a tutti e la nostra speranza è proprio Gesù risorto come dice San Paolo: “se Cristo non fosse morto, vana sarebbe la nostra fede”. Père Sébastien Sasa: Matondo na beno yonso. Kivuvu na beto ikele kibeni Yesu ya imene kufutumuka, bonso mutindu ya Santu Polo ikele kutuba: “kana nde Cristo kufwaka ve, nga lukwikilu na beto mpi ikele mpamba”.

Don Marco: Matondo!

Père Sébastien Sasa: Matondo! Ngwashi na beto ikele sukisa, tata ya familya, papa Antoine. Ndinga na nge.

Antonio: Buona sera a tutti! Père Sébastien Sasa: Mbote, nkokila ya mbote na beno yonso!

Antonio: Grazie a tutti, …. tutti coloro che abbiamo incontrato in questi giorni. Père Sébastien Sasa: Matondo na beno yonso ... ye mpi na bampangi yonso ya beto imene kukutana na bo na bilumbu yayi.

Antonio: Io sono qui ... Ho fatto questo viaggio perché sicuramente mosso dal mio cammino di fede. Père Sébastien Sasa: Kukwisa ya mono imene kukwisa, nzetelo yayi ya mono imene kusala, ikele mingi-mingi mwa kitaminu ya mono ikele kusala na kuyela na luzingu na mono ya moyo ti mpi ya lukwikilu. Yo yayi imene kusala nde mono lenda kukwisa kwaku.

Antonio: Chiedevo sempre al Signore, nelle mie preghiere, di darmi motivi forti e spronanti che mi facessero aumentare il passo verso di lui. Père Sébastien Sasa: Yo yina mono vandaka kulomba na Nzambi, na kati ya bisambu, na kusadisa mono na kubaka kikesa sambu na kusala nzetelo yayi, ye kuyela na kati ya luzingu na mono ya moyo.

Antonio: Ecco, ringrazio il Signore che mi ha fatto vivere quest’esperienza. Père Sébastien Sasa: Matondo mingi na Mfumu Nzambi, na mpila ya imene kupesa mono dibaku ya kuzinga ti kumeka kusala “expérience” na Afrika ye na Kikwit.

Antonio: Questa ricerca del mistero ... Père Sébastien Sasa: Kisalu ya kusosa kuzaba diswekamu...

Antonio: La religione cristiana è una religione di relazioni. Père Sébastien Sasa: “Religion” ya beto bakristu ikele “religion” ya ikele kusala nde bantu kuzingu na bumbote yonso kati na bo.

Antonio: ... relazione con Dio, ma soppratutto con tutti gli altri. Père Sébastien Sasa: .. kinduku ti Nzambi, kansi ntete-ntete kinduku na ba mpangi yina yankaka.

Antonio: Ecco cosa mi è rimasto molto impresso... è stato vicino ai miei occhi, ho ancora presenti tutti i volti dei bambini che ho incontrato. Père Sébastien Sasa: Kiese mingi kibeni na kumonaka bana ya fioti ya beto imene kukutana na bo.

Antonio: Ho visto in loro, volti di tristezza e di felicità. Père Sébastien Sasa: Mono imene kumona na luse na bo: kiese ye ntantu mpi kuvandaka na bo.

Antonio: Ecco, Gianluca e Stefania, raccontavano della nascita dei bambini in ospedale. Père Sébastien Sasa: Gianluca ti Stefania, imene kutela beto masolo inki mutindu bo imene kuvanda kifulu ya bana zole imene kubutuka na maternité ya Kikwit II.

Antonio: Io come papà vi do un messaggio. Père Sébastien Sasa: Mono bonso nde ba papa yonso, mono ikele zola kupesa na beno mwa ndinga (message).

Antonio: Ogni bambino che nasce è una speranza. Père Sébastien Sasa: Na konso mwana ya ikele kubutuka na familya, yo ikele kiese mingi ye mpi kidimbu ya kivuvu, ye yandi ikele nata mpi kivuvu na familya.

Antonio: Ecco, difendete e fate crescere i bambini. Père Sébastien Sasa: Beno tanina bana ye beno sansa bo mbote-mbote.

Antonio: Sono il futuro del Congo. Père Sébastien Sasa: Bana yayi ikele “futur” to ve mbasi ya Congo.

Antonio: Grazie a tutti! Père Sébastien Sasa: Matondo na beno yonso!

Père Sébastien Sasa: Kieleka bampangi bakristu, matondo mingi. Matondo na Mbuta-Nganga Edouard Mununu, matondo na mfumu na beto kwaku na kati ya radio frère Narcisse, kiese mingi. Matondo mingi na ngwashi na beto kuna John na nsila ya machini, ya imene kusadisa beto nde mambu yayi yonso kuluta kitoko. Matondo na balandi yonso ya Radio Tomisa.

Ye mono, bonso mwana ya ntoto yayi ya beto, mono ata lomba na beno: beto simbana, beto simba dibundu na beto, beto simba tata Pisekopo, beto simba ba Nganga-Nzambi, ba frères ti ba masoeurs. Beto simba bakristu yonso ya dibundu na beto ti ba animateurs, beto yonso kumosi na kutunga dibundu na beto yayi ya Kikwit. Kikwit na beto yayi fwete kwenda na ntwala. Afrika na beto fwete kwenda na ntwala, ye ndinga ya Nzambi ya beto ikele kuwa yo balula ba ntima na beto. Yina yonso ya mbi, yina yonso ya ikele kusosa kukabula beto, yina yonso ya ikele kuzola kunata mavwanga na kati na beto, Mpeve Santu kukulumuka ye yandi kusoba yo.

Bwala na beto kutoma, bwala na beto kukuma ya bantu ya kutoma. Bwala kukwenda na ntwala. Kiese mingi mpamba na kuvutuka na mayumbu. Ye beto ata songa mpi na bampangi yina ya nkaka, bana ya Kikwit ya ikele kuna na ba mputu, na kuvutuka na mayumbu. Mpamba ve, mayumbu ikele kitoko mpamba.

Ya Jean, matondo mingi. Ya Narcisse, matondo na nge mpi. Kisalu ya mbote. Radio Tomisa na ntwala, avant, avant, avant.

Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article